ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR ?
• Ülkemizde otomotiv sektöründe çok değişken verilerle, farklı şekillerde uygulanan metod ve yöntemlerle hazırlanmış değer kaybı tespit esasları bulunmaktadır. Ancak tüm çevrelerce kabul görmüş veya yasa ile belirlenmiş herhangi bir kaza neticesinde motorlu kara taşıtı üzerinde oluşan değer kaybının hesaplanmasına ilişkin bir ortak bir değer kaybı tespit yöntemi mevcut değildir. Yargıtay'ın çeşitli içtihatlarında somutlaşan değer kaybı tespit kriterleri mevcuttur. Şöyleki;
• Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 27.01.2016 tarih, 2015/11245 Esas, 2016/1045 Karar sayılı ilamında ve yine Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 02.12.2015 tarih, 2015/5943 Esas, 2015/13188 Karar sayılı ilamında- "Aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayig degeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayig de'geri arasındaki farka göre değer kaybının hesaplanarak belirlenmesi gerekti'gi" belirtilmektedir. Bir başka ifadeyle; talebe konu aracın onarım sonrası satılmak istendiğinde; kazanın öncesine göre 2. el piyasa bedelinde ortaya çıkan fark, reel değer kaybı olarak öngörülmektedir. Bu tanım esas alınarak dava konusu aracın, piyasa koşullarındaki reel değer kaybının belirlenmesi yoluna gidilmiştir. Buna göre,
• Bir aracın değer kaybının belirlenmesinde, Aracın markası, Modeli ve modeli itibariyle çok sayıda üretilmesi ve piyasada bulunması ve "O" km. yeni satışının devamı,
Yaşı, Aracın sıfır kilometre fiyatları,
kampanyalar,
Aracın total km.si,
Araç sahiplerinin sayısı,
Aracın kullanım şekli (hususi, şirket veya kiralık araç olup olmadığı), Aracın ikinci el piyasada ne kadar rağbet görerek tercih edildiği, (satış sirkülasyonu),
Aracın çarpışma sonrası oluşan hasarın şiddeti,
Araca uygulanacak onarımın maliyeti,
Yedek parça temin kolaylığı, işlem (değişim veya onarım) gören karoseri parçası sayısı, Kaporta/boya onarımı kalitesi,
Değişen parçanın araç üzerindeki konumu,
Kullanılan yedek parçanın türü,
Parça değişiminde uygulanan işlem (civatalı/kaynaklı),
Aracın daha önce değer kaybına uğrayacak bir kazaya karışıp karışmadığı, Sorgulamalarda (Tramer / SBM) çıkan hasar kaydı ve maliyeti,
Onarımın yetkili serviste yapılıp yapılmadığı,
Onarımın süresi,
Oluşan hasarın aracın orjinalliğini etkileyip etkilemediği,
Piyasada genel geçer uygulama kriterleri yani piyasa koşulları,
Ülke ekonomisinin o anki durumu,
döviz kurları ve hatta siyasi gelişmeler,
Hasarın sirayet ettiği bölgeler gibi (örneğin hava yastıklarının açılarak aktif hale gelmesi)
|
|